संत ज्ञानेश्वर महाराजांची माहिती, निबंध व अभंग | Sant Dnyaneshwar Information in Marathi

 संत ज्ञानेश्वर (Sant Dnyaneshwar Information in Marathi): संत ज्ञानेश्वर (Sant Dnyaneshwar) हे महाराष्ट्राच्या महान संतांपैकी एक होते. ते महाराष्ट्रातील एक थोर योगी, तत्त्वज्ञानी आणि संतकवी होते. भागवत तथा वारकरी संप्रदायाचे तत्त्वज्ञ प्रवर्तक. अंधाराकडून प्रकाशाकडे घेऊन जाणारा ज्ञानमार्ग त्यांनी सर्वसामान्यांना दाखवला. त्यांनी योगसामर्थ्याने आपले प्रभुत्व सिद्ध केले. आध्यात्मिक समतेवर आधारलेल्या वारकरी संप्रदायाची सुरुवात केली. आणि वारकरी संप्रदायाला जन्म देणारे ज्ञानदेव सर्व संतांची माउली झाले. आजही ज्ञानेश्वरांची पालखी खांद्यावर घेऊन संत मोठ्या भक्तिभावाने ज्ञानेश्वर माउलीच्या नावाचा गजर करत नामसंकीर्तनात दंग होऊन पंढपूरला जातात.

ज्ञानेश्वरांचे जन्म आणि कुटुंब (Birth and Family of Sant Dnyaneshwar)

तेराव्या शतकात आपेगाव येथे, श्रावण कृष्ण अष्टमी, शके 1197 (इ.स 1275) रोजी (Sant Dnyaneshwar born on) ज्ञानेश्वरांचा जन्म झाला. विठ्ठलपंत कुलकर्णी (father of Sant Dnyaneshwar) हे त्यांचे वडिल तर रुक्मिणीबाई (mother of Sant Dnyaneshwar) हे आईचे नाव होते. औरंगाबाद जिल्ह्यातील पैठण तालुक्यातील आपेगाव (Birth place of Sant Dnyaneshwar) हे त्यांचे जन्मगाव, पैठणजवळ गोदावरी नदीच्या काठावर वसलेले आहे.

संत ज्ञानेश्वर महाराजांचे वडील विठ्ठलपंत हे संस्कृत अभ्यासक आणि धार्मिक मनाचे होते. विठ्ठलपंत ते नंतर गाव लेखापाल होते. ते मुळात विरक्त्त संन्यासी होते. त्यांनी विवाहित असतानाच संन्यास घेतला आणि ते काशीला गेले. ते विवाहित असल्याचे गुरूंना समजले. म्हणून गुरूंनी त्यांना घरी परत पाठवले. विठ्ठलपंतांनी त्यांच्या आज्ञेनुसार पुन्हा गृहस्थाश्रम स्वीकारला.

विठ्ठलपंत व रुक्मिणीबाईंना चार अपत्ये झाली. निवृत्ती, ज्ञानदेव, सोपान व मुक्ताबाई अशी त्यांची नावे.(Siblings of Sant Dnyaneshwar) लहान वयातच वडिलांकडून चारही भावडांना ब्रह्मविद्येचे बाळकडू मिळाले. त्याचबरोबर आईकडून चांगले संस्कार मिळाले.

संत ज्ञानेश्वरांचे बालपण(Early life of Sant Dnyaneshwar Maharaj)

एकदा संन्यास घेतल्यानंतर कौटुंबिक जीवन सुरू करणे त्याकाळी समाजाला मान्य नव्हतं. त्यामुळे आळंदीच्या शास्री-पंडितांनी त्यांच्यावर बहिष्कार टाकला. विठलपंतांनी ब्राह्मणांना निरनिराळ्या मार्गांनी विनवणी केली आणि त्यांच्याद्वारे केलेल्या पापाबद्दल प्रायश्चित करण्यासाठी काहीतरी सुचवावे अशी विनंती त्यांनी केली; परंतु ब्राह्मणांमधील रूढीवादी घटक एका इंचाची घसरण करण्यास आणि धागा समारंभास परवानगी देण्यास तयार नव्हते – शेवटी त्यांनी सर्व धार्मिक पुस्तकांचा उल्लेख केला आणि ते म्हणाले की, जर विठ्ठलपंतने केलेल्या महान पापापासून मुक्त झाले असेल तर, त्यांनी आणि त्यांची पत्नी रुक्मिणीबाई यांनी गंगा आणि यमुना परिषदेत आपल्या प्राणाची आहुती दिली पाहिजे.

संपूर्ण माहिती वाचण्यासाठी येथे क्लीक करा.